Τρίτη 1 Μαΐου 2012

Τεχνικές Οδηγίες Διαβιβάσεων σε Περίπτωση Εκτάκτων Αναγκών


Όλοι όσοι εμπλεκόμαστε με υπηρεσίες & φορείς εκτάκτου ανάγκης λίγο πολύ έχουμε έρθει σε επαφή με φορητούς ασυρμάτους VHF και παλιότερα με τα λεγόμενα CB. Θα ήθελα να αναλύσω μερικές από αυτές τις έννοιες- λέξεις που χρησιμοποιούμε όταν διαβιβάζουμε μέσω ασυρμάτου ή όταν ομιλούμε μεταξύ μας για ασυρμάτους διότι πολλές εκφράσεις ή έννοιες έχουν παρεξηγηθεί.Καταρχήν ας εξηγήσουμε το κεφάλαιο συχνότητες και ποιες χρησιμοποιούνται ευρέως.


Οι πιο πολλές υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης μέχρι τώρα χρησιμοποιούσαν την συχνότητα των VHF για τις διαβιβάσεις τους τα τελευταία χρόνια όμως χρησιμοποιούν το σύστημα ΤΕTRA το οποίο εγώ προσωπικά δεν προτείνω.Τι σημαίνει όμως VHF;



VHF (Very High Frequency)

Μετάφραση : Πολύ υψηλή συχνότητα



Δεν θα ήθελα να σας κουράσω με τεχνικές λεπτομέρειες για αυτό θα αναφερθώ πολύ περιληπτικά στο τι είναι και πως χρησιμοποιείται η συγκεκριμένη συχνότητα.

Τα VHF είναι μια συχνότητα η οποία λειτουργεί πολύ καλά για τις επικοινωνίες εκτάκτου ανάγκης έχει διαμόρφωση FM (δηλαδή καλή ποιότητα ήχου,δεν αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά της φωνής) και απλότητα στη χρήση αν μιλάμεγια επαγγελματικά μηχανήματα με καθοριζόμενες λειτουργίες.

Συνήθως το εύρος ζώνης είναι από 132 Mhz έως 174 Mhz, μέσα σε αυτό το εύρος λειτουργούν οι πιο πολλές υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης.



CB (Citizens Band)

Μετάφραση : Η μπάντα των πολιτών



Αυτή η συχνότητα έχει δοθεί από το κράτος στους πολίτες για να μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ραδιοσυχνοτήτων, χρησιμοποιείται ευρέως σε νταλίκες φορτηγά, ΙΧ αυτοκίνητα, ταξί παλιότερα (στη περιοχη μας έχει αντικατασταθεί από τα VHF στα ταξί) ακόμα και από σπίτι σε σπίτι σαν hobby μεταξύ των πολιτών.

Η μπάντα αυτή λειτουργεί στους 27MHz πολύ χαμηλότερα λοιπόν από αυτή των VHF. Ανεξάρτητα όμως από όλα αυτά πάντα παίζει ρόλο σε αυτές τις συχνότητες παράγοντες όπως το ύψος της κεραίας, η ισχύς του πομπού, η γεωγραφική θέση, ακόμα και η ώρα της ημέρας!



UHF (Ultra High Frequency)

Μετάφραση : (Λίαν Υψηλή Συχνότητα)



 UHF, είναι η συντομογραφία για τη ζώνη ραδιοσυχνοτήτων που χρησιμοποιείται συχνά & για την εκπομπή τηλεοπτικού σήματος. Κινητά τηλέφωνα ή δορυφορική ραδιοπλοήγηση χρησιμοποιούν επίσης UHF σήματα. Κάθε εκπομπή ραδιοφωνικών συχνοτήτων μεταξύ 300 megahertz (MHz) και 3000 MHz (ή 3 GigaHertz) θεωρείται ότι είναι ως προς το εύρος UHF μπαντα. Αυτή η σειρά είναι λιγότερο γνωστή ως decimeter φάσμα.Συχνότητες 300 MHz και αμέσως παρακάτω είναι μέρος του φάσματος VHF. Εκπομπές Ραδιοσυχνοτήτων πάνω από 3000 MHz έχουν κατηγοριοποιηθεί στην Σούπερ υψηλή συχνότητα και Extreme High συχνοτήτων και τα δύο αυτά μαζί θεωρούνται ως μικροκυματικών συχνοτήτων. Τα UHF μπορούν να βρούν χρήση στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης & ως αναμεταδότης link με παράδειγμα το κανάλι 10 της Π.Υ όπου εκπέμπουν όλα τα περιπολικά δασών σε συχνότητα των VHF και τα σήματα αυτά αναμεταδίδονται μέσω συχνότητας UHF με αποτέλεσμα ο χρήστης να μπορεί να κάνει λήψη όλα τα περιπολικά δασών όπου και αν βρίσκονται στην Ελλάδα.





TETRA(Trans-European Trunked Radio)

Μετάφραση : (πανευρωπαϊκό ψηφιακό πρωτόκολλο)



 Το σύστημα TETRA ήταν η σημαντικότερη τεχνολογική εξέλιξη που είδαμε μέσα στο 2001, καθώς ικανοποίησε την ανάγκη για ασύρματη επικοινωνία με μεγάλες ταχύτητες και ασφάλεια.Ειδικότερα, το σύστημα που αποτελεί και πρότυπο για digital trunked radiosystems ονομάζεται TETRA (Trans-European Trunked Radio) και έχει οριστεί από τοETSI. Απευθύνεται σε επαγγελματίες ενώ είναι παρόμοιο με το πρότυπο GSM πρότυπο.
 Έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία κατά τον σχεδιασμό του, καθώς είναι μία αρκετά αναπτυγμένη τεχνολογία για τη μεταβίβαση φωνής, ήχου και δεδομένων, με αρκετά χαμηλό λόγο δικτυακού σφάλματος.
Υποστηρίζει φωνή (voice), δεδομένα κυκλώματος μεταγωγής(circuit switched data) και δεδομένα πακετομεταγωγής (packet switched data) με μεγάλη επιλογή όσον αφορά τον ρυθμό μεταγωγής και τα επίπεδα προστασίας απόλάθη.
 Οι συχνότητες τις οποίες μπορεί να εκμεταλλεύεται είναι χωρισμένες σε δύο φάσματα, το πρώτο είναι των 380-400 MHz και το δεύτερο των410-430 MHz. Η εξάπλωση του TETRA υποχρέωσε τον καθορισμό και άλλων ομάδων συχνοτήτων: 450-460 MHz (III), 460-470 MHz (IV), 870-876 MHz (V), 915-921 MHz(VI). (Ας σημειωθεί εδώ ότι το φάσμα 380-400 MHz έχει απελευθερωθεί από το φάσμα χρήσης του NATO, ειδικά για το TETRA, όμως με την προϋπόθεση ότι θα χρησιμοποιηθεί ειδικά και μόνο από υπηρεσίες άμεσης επέμβασης και πρώτων βοηθειών.)


Μετά από την συνοπτική αυτή περιγραφή περί συχνοτήτων ας αναλύσουμε λίγο τις βασικές λειτουργίες όλων των φορητών πομποδεκτών αλλά και των πομποδεκτών βάσεων ασύρματης επικοινωνίας.



Κάθε πομποδέκτης περιλαμβάνει βασικά τρία κομμάτια

Κεραία (ονομάζεται και rubber= ράμπερ ή στοιχείο)

Κυρίως Σώμα πομποδέκτη (ονομάζεται και mainbody=μέιν μπόντυ)

Μπαταρία (ονομάζεται και pack= πάκ)

Στο κυρίως σώμα του πομποδέκτη είναι ενσωματωμένο το μικρόφωνο (αν μιλάμε για φορητό) αλλά και το μεγάφωνο που μιλάμε καθώς και διάφοροι ρυθμιστές φίλτρων. Αυτό που ενδιαφέρει πιο πολύ εμάς να μάθουμε χωρίς να γίνουμε τεχνικοί ασυρμάτων, είναι οι ρυθμιστές έντασης φωνής(volume=βόλιουμ) και ο ρυθμιστής φίλτρου - παράσιτου (squelch= σκουέλτς).
  Κατά την υπηρεσία μας έχουμε τους ρυθμιστές VOLUME- SQUELCH, δηλαδή ένταση μεγαφώνου και ρυθμιστή φίλτρου σε επιθυμητά επίπεδα για να ακούμε το κέντρο της υπηρεσίας μας μόνο χωρίς το φύσημα της συχνότητας. Όταν κάποιος σταθμός (μεμονωμένος φύλακας ή ένα άτομο γενικά) καλεί το κέντρο ή άλλο σταθμό δεν πρέπει ποτέ να παρεμβάλουμε προκειμένου να πούμε τη γνώμη μας ή απλώς να ακουστούμε στο δίκτυο, διότι μπορεί να διακόψουμε έκτακτο μήνυμα επικοινωνίας και να δημιουργήσουμε σοβαρό πρόβλημα.



Πολλές φορές έχουμε ακούσει τραγελαφικές επικοινωνίες μεταξύ διαφόρων σταθμών που ανήκουν σε διάφορες υπηρεσίες, παραθέτω μερικά παραδείγματα κακών διαβιβάσεων :

Καλεί το Κέντρο και απαντάει : Διαβίβασε...

Εδώ το λάθος είναι ότι απαντάει στον Ενικό ενώ όλες οιδιαβιβάσεις πρέπει να γίνονται στον Πληθυντικό όχι χάριν των τύπων αλλά και για να υπάρχει και κάποιος σεβασμός στην συχνότητα (μιλάμε πάντα για υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης)

 Λέει το Κέντρο : μετακινηθείτε λίγο διότι δε σας λαμβάνω καλώς... και απαντάει ο σταθμός : να μετακινηθείς εσύ Κέντρο...!!! (χωρίς σχόλια)

 Κάποιες διαβιβάσεις έχουν σταματήσει να χρησιμοποιούνται όπως :

 Λέει το Κέντρο σε όχημα εκτάκτου ανάγκης : όχημα τάδε ! να επισπεύσετε...!!!

Και το όχημα απαντάει: καλώς Κέντρο...

Μετά από λίγο το Κέντρο ρωτάει το ίδιο όχημα : όχημα τάδε που βρίσκεστε ;

Και απαντάει το όχημα : Στο σταθμό μου Κέντρο δεν μου είπατε να επιστρέψω ;

Βλέπουμε λοιπόν ότι η λέξη επισπεύστε με την λέξη επιστρέψτε έχουν την ίδια ηχητική ομοιότητα άρα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται, έτσι λοιπόν αντί επισπεύστε χρησιμοποιούμε το συντομεύετε για να μην υπάρχει παρανόηση.

Όμοιο παράδειγμα είναι και το αρνητικό και θετικό δηλαδή αν σας ρωτήσει το κέντρο σας "Ελήφθη;" δεν απαντάμε θετικόν αλλά ορθόν και αυτό γιατί η ηχητική ομοιότητα της λέξεως θετικόν και αρνητικόν και με το δεδομένο ότι τις ποιο πολλές φορές οι πρώτες λέξεις ή γράμματα κόβονται στην τηλεπικοινωνία ο έτερος χρήστης δικτύου θα ακούσει " ..τικόν" που σημαίνει τι; Από τα δύο...ενώ το ορθόν είναι σαφέστατα ξεκάθαρο.

 Aλλα λάθη που γίνονται αναφορικά με τον τρόπο ομιλίας είναι τα παρακάτω :

Ομιλία πολύ κοντά στο μικρόφωνο
Ομιλία αμέσως με το πάτημα του press.

Αδιάκοπα εεεε και αααααα κατά την διάρκεια της συνομιλίας.

 Πολυλογία και άχρηστες πληροφορίες.

Ομιλία με πλάτη στον άνεμο.

Διακοπές ομιλίας λόγω συνεχών εκπομπών (πρεσαρίσματα nonstop press to talk)

Ορολογία Διαβιβάσεων σημαίνει μικρές λέξεις με μεγάλη σημασία για συντομία μερικές από αυτές είναι οι εξής :



ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕ / ΚΑΝΕ ΓΕΦΥΡΑ / RELAY

Όταν δυο σταθμοί δεν μπορούν να επικοινωνήσουν ζητάμε από έναν ενδιάμεσο σταθμό να μας αναμεταδίδει ότι διαβιβάζουμε ο ένας στον άλλον. Ο ενδιάμεσος σταθμός εννοείται ότι θα είναι σε κάποιο ψηλό σημείο έτσι ώστε καινα έχει την μέγιστη εμβέλεια, αλλά και την καλύτερη λήψη.



ΠΑΡΕΜΒΟΛΗ / ΕΧΩ ΠΑΤΗΜΑ / ΜΗΝ ΠΑΤΑΤΕ

Όταν ένας σταθμός προσπαθεί να καλέσει το Κέντρο και κάποιος άλλος σταθμός κινητός ή βάση, καλεί ταυτόχρονα τότε δεν ακούγεται κανένας και λέμε ότι κάποιος πατάει πάνω στο σήμα μου, μην πατάτε. Έχω πάτημα σημαίνει μόνιμο σήμα στη συχνότητα με αποτέλεσμα να μην μπορεί κανείς να μιλήσει εφόσον δεν υπάρχει κενό και η συχνότητα είναι κατειλημμένη συνέχεια.



ΔΙΑΚΟΠΗ ΕΠΕΙΓΟΝ

Όταν ένας σταθμός έχει να διαβιβάσει κάτι πολύ επείγον,ζητεί με διακοπή στο δίκτυο προτεραιότητα.



MAYDAY

Προσοχή είναι σήμα κινδύνου και χρησιμοποιείται μόνον (εννοούμε μόνον) σε κίνδυνο σωματικής μας ακεραιότητας ή πλησίον ατόμων μας.

Λέμε τη λέξη! MAYDAY- MAYDAY - MAYDAY ( Επείγον ΕπείγονΕπείγον ) τον κωδικό μας το σημείο μας και αν προλάβουμε όποιες άλλες πληροφορίες που θα βοηθήσουν το Κέντρο / Τοπικό συντονιστή να καταλάβει όσο το δυνατόν καλύτερα την καταστασή μας και το σημείο μας.

(ΑΝΕΥΘΥΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΟΥ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΑΝΑΓΚΗΣ MAYDAY ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΥΨΙΣΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ !!!! )



ΟΡΘΟΝ

Η απάντηση αλλιώς του "Ναι" δε λέμε ποτέ Θετικόν διότι οι ασύρματες επικοινωνίες έχουν την τάση να κόβουν τα πρώτα γράμματα τηςδιαβίβασης, έτσι αν απαντήσετε αρνητικόν, το Κέντρο θα ακούσει πιθανώς , μόνοτο "τικόν" και θα αναρωτηθεί αρνητικόν ή θετικόν; Για αυτό το λόγο λέμε πάντα την κατάφαση ως Ορθόν στις ασύρματες επικοινωνίες !



ΑΡΝΗΤΙΚΟΝ

Εννοούμε όχι , άρνηση .



ΣΙΓΗ ΑΣΥΡΜΑΤΟΥ / ΣΙΓΗ ΔΙΚΤΥΟΥ

Συνήθως ακούμε αυτήν την εντολή από το Κέντρο σε περίπτωση παρεμβολής και όχι μόνο. Πρέπει να μην διαβιβάσουμε τίποτα μέχρι λήξεως της σιγής δικτύου, αλλά και να ακούμε τη συχνότητα με προσοχή γιατί μπορεί να δοθεί αλλαγή συχνότητας ανά πάσα στιγμή.



EΣΩΤΕΡΙΚΟ/ ΕΧΩ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ

Εννοούμε το τηλέφωνο όταν υπάρχει στη βάση ή σε περίπτωση κινητού όταν ζητεί το κέντρο από σταθμό να της κάνει ένα εσωτερικό (τηλέφωνο μέσω κινητού ή το ανάποδο )



ΧΡΗΣΗ ΗΧΗΤΙΚΩΝ - ΦΩΤΕΙΝΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ

Εννοούμε το φάρο και τη σειρήνα και αναλόγως εντολής π.χ.ενεργήσατε με ηχητικά & φωτεινά σήματα, ή παύσατε ηχητικά & φωτεινά σήματα.



ΣΗΜΑΤΑ ΜΟΥ / ΣΗΜΑΤΑ ΣΑΣ

Όταν χρειάζεται να σιγουρευτούμε για ένταση του σήματος μας( ασυρμάτου VHF ) ζητούμε από το Κέντρο σήματα μας , δηλαδή να μας πει πως μας ακούει σε σχέση με άλλους σταθμούς.

Παραδείγματος χάριν :

Σας λαμβάνουμε, δυνατά και καθαρά!

(Ο Σταθμός ακούγεται με δυνατό σήμα και καθαρή διαμόρφωση)

Σας λαμβάνουμε καθαρά αλλά σήματα σας Ασθενή!

(Ο Σταθμός ακούγεται με καθαρή διαμόρφωση, αλλά πεσμένο σήμα)

Σήματα σας διακεκομένα ή ακατάλυπτα!

(Ο Σταθμός ακούγεται μετά δυσκολίας, σήματα και διαμόρφωση χαμηλά ώς μη κατανοητά)



VHF

Πομποδέκτης πολύ υψηλής συχνότητας. ( Βί-έιτς-έφ )



ΤΕΤΡΑ

Πανευρωπαϊκό ψηφιακό πρωτόκολλο ( τέτρα )



SQUELCH

Ποτενσιόμετρο ρυθμιστή φίλτρου. ( σκουέλτς )



FM

Διαμόρφωση συχνότητας. ( εφ-εμ )



RUBER

Κεραία ασυρμάτου φορητού ( ράμπερ )



BNC

Το βύσμα που είναι στη βάση της κεραίας του ράμπερ. (μπί-έν-σί)



VOLUME

Ποτενσιόμετρο ρύθμισης έντασης της φωνής. ( βόλιουμ )



ΡΑΚ

Μπαταρία ή συσσωρευτής ( πακ ).



RX

Ανάβει στην οθόνη του ασυρμάτου σας, σημαίνει ότι λαμβάνεται κάποιο σήμα. ( άρ-έξ ).



ΤΧ

Ανάβει στην οθόνη του ασυρμάτου σας, σημαίνει ότι εσείς εκπέμπεται σήμα. (τι-εξ )





Προβλήματα σχετικά με το φορητό ασύρματο VHF

 1. δεν ανάβει κανένα λαμπάκι ούτε η οθόνη.

 α. Ελέγξτε εάν η μπαταρία έχει προσαρμοστεί σωστά.

β. Η μπαταρία δεν είναι φορτισμένη.

γ. Ο διακόπτης δεν είναι ανοιγμένος.


2. Το VHF είναι ανοιχτό αλλά δεν ακούγεται τίποτα.


α. Ο ρυθμιστής παρασίτου - φίλτρου (SQUELCH ) είναι τέρμα δεξιά γυρισμένος.

β. Η κεραία του ασυρμάτου έχει ξεβιδωθεί.

γ. Βρίσκεστε σε σημείο με ασθενέστατη λήψη.

δ. Το ποτενσιόμετρο έντασης της φωνής ( VOLUME ) είναι χαμηλωμένο.


3. Η βάση ή οι άλλοι σταθμοί δεν σας ακούν καλά.

 α. Αλλάξτε σημείο.

β. Πάρτε μέτωπο στον αέρα.

γ. Ελέγξτε εάν ο διακόπτης ( LOW ) είναι πατημένος και αν είναι πατήστε τον ξανά έως ότου η ένδειξη LOW σβήσει στην οθόνη.

δ. Η κεραία έχει ξεβιδωθεί ή έχει υποστεί σοβαρή βλάβη.

ε. Έχετε αλλάξει κανάλι ή έχετε ολίσθηση συχνότητας.

στ. Βρίσκεστε κοντά σε κεραίες με πομπούς μεγάλης ισχύος,μετακινηθείτε και προσπαθήστε.


4. Το κέντρο δεν σας λαμβάνει καθόλου ούτε οι άλλοι σταθμοί.

α. Πριν ελέγξετε οτιδήποτε άλλο κοιτάξτε κατά αρχήν αν εκπέμπετε στο σωστό κανάλι . Υπάρχει πιθανότητα από λάθος να έχετε αλλάξει κανάλι και να εκπέμπετε σε άλλη συχνότητα με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην σας ακούνε οι συνάδελφοι σας αλλά να παρενοχλείτε και άλλες συχνότητες.

β. Ελέγξτε πάλι την κεραία , την μπαταρία σας και το σημείο εκπομπής σας.

γ. Αν δεν καταφέρατε τίποτα με τα παραπάνω απλά επικοινωνήστε με κινητό τηλέφωνο και γνωστοποιήστε το πρόβλημα στο Κέντρο σας.


Κλείνοντας αυτό το άρθρο συμπληρώνω μερικές χρήσιμες συμβουλές για την χρήση των ασυρμάτων.



Μην μιλάτε μέσα από αυτοκίνητο που έχει επίσης ασύρματο βάσης στην ίδια συχνότητα δημιουργείτε το φαινόμενο του μικροφωνισμού. (Δημιουργείται συριγμός, λόγω του ότι το μικρόφωνο του φορητού ασυρμάτου είναι πλησίον στο μεγάφωνο του ασυρμάτου βάσεως ή το ανάποδο)

Μην μιλάτε και τρέχετε το κέντρο θα σας λαμβάνει με διακοπές και η σημαντική διαβίβαση σας θα χάνεται , προτιμήστε να σταματήσετε κάπου και να μεταδώσετε όλο το σήμα σας καθαρά.

Μην τοποθετείτε τον φορητό ασύρματο σας στην μέση,καταπονείται η κεραία και φυσικά ασθενή η λήψη και το ειδικό κλίπ μέσης του ασυρμάτου στραβώνει πολύ εύκολα με αποτέλεσμα να πέσει ο ασύρματος σας και να τον χάσετε , προτιμήστε να τον έχετε σε θήκη ή κρεμασμένο στο χέρι σας από κορδόνι.

Μην σηκώνετε ποτέ τον ασύρματο σας από την κεραία, μπορεί να είναι εύκολο όμως καταστρέφεται η βάση της κεραίας.

Όταν βρίσκεστε σε συμβάν με πολύ φασαρία κρατάτε τον ασύρματο στο χέρι σας τοποθετώντας τον αντίχειρα πάνω στο μεγάφωνο του ασυρμάτου έτσι ώστε αν σας καλέσουν να νιώσετε την δόνηση από το ηχείο που πάλλεται. (σε περίπτωση που έχετε μικρομεγάφωνο αυτό δεν χρειάζεται)

Μην βιάζεστε να μιλήσετε, σκεφτείτε πρώτα τι θέλετε να πείτε και μετά διαβιβάστε, είναι προτιμότερο να αργήσει η διαβίβαση σας 1 λεπτό παράνα διαβιβάζετε συνεχώς μέχρι να καταλάβουν τι είπατε.

Μην μιλάτε κοντά στο μικρόφωνο, τα καινούργια φορητά VHF έχουν ευαίσθητα μικρόφωνα πολύ καλής ποιότητας κρατήστε απόσταση περίπου μια παλάμη από τον ασύρματο και διαβιβάστε αργά και καθαρά, αφού, σκεφτείτε τι θέλετε να πείτε πατήστε το press και μετρήστε νοερά 1,2,3, διαβιβάστε τώρα ...

Όταν παραλαμβάνεται ένα φορητό ασύρματο για υπηρεσία προσέξτε να είναι φορτισμένος, να είναι σε καλή κατάσταση η κεραία και το σύνολο και η συχνότητα εκπομπής η σωστή, δοκιμάστε μια φορά πρίν αποχώρήσετε αν εκπέμπει στο κέντρο σας σωστά!

Μην ξεχνάτε οι τηλεπικοινωνίες και οι διαβιβάσεις είναι πολύ σημαντικές και έχουν σώσει ανθρώπινες ζωές,
(Πηγή Διαδίκτυο)